Frengi – Sifiliz
Frengi, Treponema pallidum ismi verilen bir bakterinin mikrop neden olduğu cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. Rehabilitasyon edilmediği takdirde, bu bakteri, zaman içerisinde bedene yayılarak bir hayli uzuvda zarara neden olur.
Frenginin yaygınlığı nedir?
Frengi, en sık tesadüfülen cinsel yolla bulaşan hastalıklardan biridir. 1995 seneyi Dünya Sağlık Teşkilatı hipotezlerine göre her sene takribî 12 milyon şahıs hastalığa tutulmaktadır. Hastalık en sık Güney ve Güneydoğu Asya da görülmektedir. Son senelerde Sovyetler Birliği nin ayrılmasından sonra ortaya çıkan Bağımsızlıklarını 18 yaşında Kazanmış Devletler de de hastalığın giderek çoğaldığı bildirilmektedir.
Frenginin ilk bulguları ne zaman ortaya çıkar?
Hastalık; penis, vajina, makat makat ya da ağız yolu ile bulaşır. Mikrobun sağlam şahsa bulaşmasından sonra ilk bulgular 10 gün ile 3 ay içerisinde ortaya çıkar. Hastalıkta bir veya daha fazla sayıda, üstü sarih, bir santimetre ebatlarında , sert, sızısız “şankır” ismi verilen yaralar oluşur. Bu yaralar, genelde bakterinin ilk bulaştığı cinsel uzuvlar çevresinde oluşur. Mikrop daha sonra kan yolu ile tam bedene yayılır. Kasık ve boyun lenf bezleri şişebilir.
Frengi şankırı ne zaman ortadan kalkar?
İster rehabilitasyon edilsin, ister edilmesin frengi şankırı, birkaç hafta içerisinde kendiliğinden kaybolur. Rehabilitasyon görmeden yaraların iyileşmesi hastalığın iyileşmesi anlamına gelmez. Bu devrede rehabilitasyon edilmeyen hastalarda hastalık ilerler.
Frengi, şankır yarıyılında rehabilitasyon edilmez ise ne olur?
Hastalık şankır yarıyılında rehabilitasyon edilmez ise, yaraların ortaya çıkışından itibaren 3-6 hafta içerisinde, ellerde, ayaklarda ve bedenin değişik kısımlarında kırmızılıklar döküntüler oluşur. Bu kırmızılıkların olduğu bölgelerde de bakteri bulunmaktadır. Bakteri, fiziksel temas neticeyi, bu bölgelerdeki yara, sıyrık gibi kısımlardan sağlam şahsa bulaşabilir. Döküntüler genellikle birkaç hafta ya da ay sonra kendiliğinden ortadan kalkar. Döküntüleri ile beraber; hafif ateş, bitkinlik, baş sızısı, boğaz sızısı gibi bulgular da bulunabilir. Rehabilitasyon edilmeyen hadiselerde bile, bu bVipiler kendiliğinden kaybolabilir. Frenginin ikinci yarıyılı olarak öğrenilen bu yarıyıl 1-2 sene devam edebilir.
Frengi, döküntü yarıyılında da rehabilitasyon edilmez ise ne olur?
Gerek birinci, gerekse ikinci yarıyılda rehabilitasyon edilmeyen frengi hadiselerinin üçte birinde, hastalık uzunca bir zaman suskun kaldıktan sonra daha ileri bir yarıyıla gider. Bakteri kalp, gözler, beyin, asap sistemi, kemikler, eklemler başta olmak üzere bedenin bir hayli yerinde zararlara neden olur. Bunun neticeyi ruhsal bozukluklar, âmâlık, felçler ve vefat alana gelir.
Frengi hamile bayandan bebeğine bulaşır mı?
Rehabilitasyon edilmeyen frengili hamile bayandan, bakteri, gebelik esnasında bebeğe bulaşabilir. Bulaşım tehlikeyi %70 dolayındadır. Bu hamilelerin ise takribî %25 i, ölü doğum ya da erken yarıyıl bebek vefatı sebebi ile çocuklarını kaybederler.
Frengi kan nakli ile de geçer mi?
Hastalık mikrobu kanda da bulunduğundan kan donörlerinde frengi testi yapılır. Test neticeyi hastalık bulunduğu anlaşılırsa kan başkalarına verilmez. Hakimiyetsiz kan nakli ile hastalık sağlam şahsa bulaşabilir.
Frengi tanısı kolay midir?
Frenginin ilk bulguları değişik bazı hastalıklarda da bulunabilir. Bu sebeple hastalık tanısı yalnızca hekim tarafından konulabilir. Hekim yaralardan alacağı misalde mikroskop altında bakteriyi göreöğrenir. Bunun yanında tanı koymaya destekçi kan testleri de vardır. Ancak, ilk 3 ay testlerin palavracı olumsuz netice mikrobu taşıdığı halde olumsuz netice çıkması verebileceği de usta tutulmalıdır.
Frenginin rehabilitasyonu var mıdır?
Frengi genellikle penisilin rehabilitasyonu ile kolayca iyileşir. Penisilin dozu ve uygulama biçimi hekim tarafından tanımlanacağından, cinsel uzuvları çevresinde frengi şankırı olanlar kendi kendilerine ilaç kullanmamalıdır. Rehabilitasyonun başlangıcından genellikle 24 saat sonra bulaştırıcılık kaybolur.
Hekim teklifi olmadan ilaç kullanmayınız!
Cinsel yolla bulaşan hastalık bulgularından işkillendiğinizde hekime müracaat etiniz.
Eşinizin de muayene ve gerekirse rehabilitasyonunu yaptırınız.
Daha evvel frengi geçirmiş, ya da o anda şankır bulguları olan bir şahıs iseniz kan bağışında bulunmayınız. Sağlık personelini bu mevzuda uyarınız.
Frengiden nasıl korunulur?
Cinsel ilişkide prezervatif kullanınız.
Cinsel eş sayısının çoğalmasının, hastalık bulaşma tehlikesini de çoğaldırdığını unutmayınız.
Hastalık bulgusu olmadan da bulaşma olabileceğini unutmayınız.
İçki ve uyuşturucunun doğru ve sağlıklı düşünmeyi yasaklayarak, cinsel ilişki sırasında negatif tutumlara neden olabileceğini hafızanızdan çıkarmayınız.
Size nakledilecek kanda lüzumlu testlerin yapılıp yapılmadığını sorunuz.
Hamile iseniz, doğum evveli yarıyılda kumpaslı sağlık kotrollerinizi yaptırınız.
422 toplam, 1 bugün